Είμαστε ένας λαός που σκέφτεται με την “καρδιά” του και όχι με το μυαλό του. Ίσως αυτό το χαρακτηριστικό να είναι αυτό που μας έχει οδηγήσει στους ένδοξους ηρωισμούς του παρελθόντος, αν δηλαδή κι αυτό το παρελθόν μας δεν είναι κάτι για το οποίο εύκολα πειστήκαμε, ακριβώς εξαιτίας αυτού του ίδιου του χαρακτηριστικού: να υπερισχύει η καρδιά, το συναίσθημα, το θυμικό μας ενάντια στη λογικής μας.
Μερικά γεγονότα με τη σειρά που έγιναν:
- 1948: Τα Ηνωμένα Έθνη ορίζουν το έγκλημα της “γενοκτονίας”.
- 1951: Η “γενοκτονία” προσδιορίζεται επισήμως ως έγκλημα από τα Ηνωμένα Έθνη. (Αργότερα αυτός ο όρος υιοθετείται από το γνωστό μας Δικαστήριο της Χάγης.)
- 1994: Η Βουλή των Ελλήνων καθιερώνει την 19η Μαΐου ως ημέρα μνήμης για τη Γενοκτονία των Ποντίων. (Προσοχή, δεν ανακηρύσσει την πράξη ως “γενοκτονία”. Απλώς καθιερώνει την ημέρα μνήμης. Προφανώς θεωρεί τον όρο αυτονόητο αναφερόμενη σε αυτόν όχι αυστηρά νομικά ή επιστημονικά.)
- 1998: Η Βουλή των Ελλήνων καθιερώνει την 14η Σεπτεμβρίου ως ημέρα μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας. (Κι εδώ ο όρος “γενοκτονία” δε χρησιμοποιείται νομικά ή επιστημονικά και είναι να απορεί κανείς γιατί να γίνεται διένεξη μόνο για τη διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας των Ποντίων ενώ η γενοκτονία των υπολοίπων Ελλήνων της Μικράς Ασίας να μη συνιστά ζήτημα. Προφανώς και οι δύο πράξεις είναι εγκληματικές και αποτρόπαιες, αλλά για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης ξεχωρίζουμε τη μία από την άλλη.)
- 2007: Η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών εκδίδει ψήφισμα όπου αναγνωρίζει τη γενοκτονία των ελληνικών πληθυσμών του Πόντου μαζί με των Αρμενίων και Ασσυρίων.
- 2014: Μερικοί βουλευτές της ΝΔ ζητούν “Να αντιμετωπίζεται ως αδίκημα η άρνηση της Γενοκτονίας των χριστιανών της Ανατολής”. (Κι εδώ ο όρος χρησιμοποιείται σχεδόν με την καθομιλουμένη έννοιά του. Το αίτημα, δε, βασίζεται στην του 1994 απόφαση της Βουλής, και όχι σε κάτι άλλο.)
- 2014: Ο τωρινός υπουργός παιδείας Νίκος Φίλης γράφει στην Αυγή σχετικά με το παραπάνω αίτημα στηλιτεύοντάς το ως μικροπολιτικό και αναφέροντας σε αντιδιαστολή τις έννοιες της γενοκτονίας, της εθνοκάθαρσης αλλά και άλλες όπως η (Μικρασιατική) καταστροφή που χρησιμοποιούνται ευρέως. Φαίνεται ότι προκρίνει τον όρο “εθνοκάθαρση” έναντι της “γενοκτονίας” για την περίπτωση των Ποντίων.
- 2015: Ο Νίκος Φίλης ερωτάται αν εμμένει σε αυτό που διατύπωσε το 2014 και απαντά καταφατικά, διευκρινίζοντας ότι δεν επιθυμεί να μειώσει καθόλου τη βιαιότητα του εγκλήματος αλλά μιλώντας καθαρά επιστημονικά. (Παρατηρήστε ότι “ερωτάται”, δεν εγείρει ο ίδιος ζήτημα μόνος του!)
Μια απόπειρα αποσαφήνισης ορισμών:
- Γενοκτονία: “Genocide is the systematic elimination of all, or a significant part of, a racial, ethnic, religious, cultural or national group”.
- Εθνοκάθαρση: “Ethnic cleansing is the systematic forced removal of ethnic or religious groups from a given territory by a more powerful ethnic group, with the intent of making it ethnically homogeneous.[1] The forces applied may be various forms of forced migration (deportation, population transfer), intimidation, as well as mass murder”.
Η φτωχή λογική που διαθέτω δε μπορεί να διαχωρίσει με καθημερινούς όρους το ένα έγκλημα ως ειδεχθέστερο από το άλλο. Και τα δύο μοιάζουν εξίσου αποτρόπαια και μόνο οι ιδιαίτερες συνθήκες που επικράτησαν και οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν στην εκάστοτε περίπτωση θα μπορούσαν να τα ξεχωρίσουν μεταξύ τους με όρους βιαιότητας ή βαρβαρότητας.
Παρολαυτά υπάρχει και η νομική διάσταση του θέματος:
- Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης θεωρεί τη “γενοκτονία” ως έγκλημα (crime). Προσοχή, αυτό είναι κολάσιμη πράξη. Είναι αναγνωρισμένο έγκλημα με την ποινική έννοια του όρου και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο (τουλάχιστον σε όσες χώρες το συνυπογράφουν).
- Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης θεωρεί γενικώς την “εθνοκάθαρση” ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Με το “γενικώς” ο όρος “εθνοκάθαρση” δεν ωραιοποιείται. Απλά μπορεί να συγκεκριμενοποιείται πχ σε “γενοκτονία”. Η γενοκτονία είναι μια μορφή εθνοκάθαρσης.
Φυσικά, αδυνατώ να εκτιμήσω με τις γνώσεις που διαθέτω αν οι εγκληματικές πράξεις ενάντια στον ποντιακό ελληνισμό στις αρχές του περασμένου αιώνα ήταν -με τυπική ορολογία- “γενοκτονία” ή “εθνοκάθαρση”. Δεν προσπαθώ να κάνω αυτό. Επρόκειτο οπωσδήποτε για ακραίες βαρβαρότητες. Επιπλέον, το τελευταίο που θα ήθελα να κάνω είναι το συνήγορο του κυρίου Νίκου Φίλη, με τον οποίο διαφωνώ σε πάρα πολλά.
Ο σάλος όμως που δημιουργήθηκε αυτές τις ημέρες για τις επίμαχες δηλώσεις και το χαμηλότατο επίπεδο της κριτικής που δέχθηκε δε δικαιολογείται σε καμία περίπτωση με λογικούς όρους. Για άλλη μια φορά η πλειοψηφία των πολιτικών και των ΜΜΕ αντιμετωπίζουν ένα σημαντικό θέμα με εντελώς επιφανειακό τρόπο. Απευθύνονται -με επιτυχία- στο εύκολο συναίσθημα ενός λαού που είναι έτοιμος να συγκινηθεί ή να εξοργιστεί με το παραμικρό, αρκεί να του αντιπαραβάλουν δύο λέξεις που δε γνωρίζει τη σημασία τους, όπως γενοκτονία και εθνοκάθαρση, ή να τον καλέσουν σε νέα, ηρωικά ΟΧΙ σε κίβδηλα δημοψηφίσματα.
εκτύπωση Κατηγορίες: απόψεις, πολιτικά | rss 2.0 | trackback
