Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι, αν η συμμετοχή των γυναικών στην τεχνολογία και στις επιχειρήσεις ήταν πιο έντονη, πιθανότατα η τεχνολογία και οι επιχειρήσεις να είχαν να κερδίσουν λίγο περισσότερη δημιουργικότητα ή λίγο περισσότερη οργανωτικότητα και αποτελεσματικότητα. Δε με ενδιαφέρει όμως αυτό! Όχι γιατί δεν χρειαζόμαστε δημιουργικότητα, οργανωτικότητα και αποτελεσματικότητα. Αλλά, αν μπει κανείς σε αυτή τη συζήτηση, είναι σαν να παραδέχεται ότι τα δύο φύλα έχουν εγγενείς διαφορές στις πνευματικές τους δυνατότητες και αυτές οι διαφορές θα έπρεπε να λαμβάνονται υπόψη στη συμπεριφορά μας απέναντί τους. Μπορεί και να έχουν διαφορές. Δεν ξέρω και δε με ενδιαφέρει. Τις ανισότητες πρέπει να εξαλείψουμε.
Θεωρώ απαράδεκτο οι γυναίκες, ή οποιαδήποτε άλλη πληθυσμιακή ομάδα έχει κάποιου είδους κοινό χαρακτηριστικό, να ομαδοποιείται κάτω από αυτό το χαρακτηριστικό και να υφίσταται διακρίσεις ή αποκλεισμούς εξαιτίας του. Φαινόμενα διακρίσεων υπήρχαν και υπάρχουν κι αν δεν τα βλέπεις αυτό συμβαίνει είτε γιατί τα πράγματα έχουν βελτιωθεί κάπως σε σχέση με το παρελθόν, είτε γιατί απλά δε συμβαίνουν δίπλα σου (αλλά συμβαίνουν παραδίπλα).
Η αφορμή για αυτό εδώ το άρθρο στάθηκε το project Code it like a girl, μια προσπάθεια από νέες γυναίκες που έχουν καλή επαφή με τις τεχνολογίες της πληροφορικής και συγκεκριμένα την ανάπτυξη λογισμικού, με σκοπό να μεταδώσουν τις γνώσεις τους και σε άλλες γυναίκες, που δεν είχαν την ευκαιρία ή τη δυνατότητα να το κάνουν. Πολύ το συμπάθησα το project αυτό και θα το στηρίξω όσο μπορώ! Μπράβο και πάλι μπράβο στα κορίτσια.
Προέρχομαι από μια εντελώς ανδροκρατούμενη πανεπιστημιακή σχολή κι έχω συμμετάσχει σε καθαρά ανδροκρατούμενες επαγγελματικές δραστηριότητες μέσα σε μια πατριαρχική ελληνική κοινωνία. Όποιος έχει διαφορετική εντύπωση για το κοινωνικό πλαίσιο που περιγράφω πολύ θα ήθελα μου το υποστηρίξει με λογικά επιχειρήματα και υπαρκτά παραδείγματα. Ελπίζω βέβαια να μην ακούσω ότι πχ “ναι αλλά το παιδαγωγικό και η φιλοσοφική είναι γεμάτα γυναίκες”. Ναι, και οι κουζίνες. Το ίδιο και τα μπουρδέλα. Αυτό θα ήταν επιχείρημα υπέρ αυτού που ισχυρίζομαι και όχι εναντίον του.
Αλλά τι θέλω να πω:
1. Υποστηρίζοντας το Code it like a girl δέχθηκα την κριτική ότι υποστηρίζω ένα project εξίσου ρατσιστικό με αυτό στο οποίο εναντιώνεται, εφόσον απευθύνεται μόνο σε γυναίκες και άρα αποκλείει τους άντρες από τις δράσεις του. Αυτό πρέπει να είναι από τα πιο φαιδρά επιχειρήματα που έχω ακούσει. Είναι σαν να ισχυρίζεται κανείς ότι τα συσσίτια για τους φτωχούς συνιστούν ρατσισμό εναντίον των πλουσίων γιατί προσφέρονται αποκλειστικά και μόνο στους φτωχούς. Κάθε φορά που κάνουμε κάτι για να εξισορροπήσουμε μια αδικία δε μπορεί να κατηγορούμαστε ότι αδικούμε την απέναντι πλευρά, αυτήν που προκάλεσε εξαρχής την αδικία, την ανισορροπία! Κι αν δεν την προκάλεσε ευθέως και απλά την ανέχθηκε και τη διαιώνισε, δεν πειράζει, είναι το ίδιο κακό, ας μη γελιόμαστε.
2. Ακόμη, ακούστηκε το εξοργιστικό επιχείρημα ότι είναι επιλογή των γυναικών η απόστασή τους από την τεχνολογία. Ρατσισμός με μανδύα φιλελευθερισμού. Ας δοκιμάσουμε να το πούμε αυτό στις γυναίκες στα χωριά που υποχρεώθηκαν να παντρευτούν μόλις τελείωσαν το σχολείο ή σε εκείνες που δέχθηκαν το δίλημμα “πανεπιστήμιο ή γάμος”. Ας το πούμε αυτό στα κοριτσάκια που βομβαρδίζουμε καθημερινά είτε με το πρότυπο της μέλλουσας μαμάς/νοικοκυράς είτε με το πρότυπο του lifestyle πορνιδίου. Γνωρίζουν, άραγε, αυτές οι γυναίκες αν υπάρχει καν αυτό από το οποίο τις αποκλείουμε; Υπάρχει πιο αποτελεσματικός αποκλεισμός από αυτή την υποχρεωτική ανατροφή/προπαγάνδα;
3. Μου αντέτειναν ότι περιγράφω μεν γνωστά, υπαρκτά στερεότυπα αλλά τα οποία πλέον φθίνουν. Ακόμη, ότι αυτά είναι ανεξάρτητα από τις τυχόν διακρίσεις και τους αποκλεισμούς που υφίστανται οι γυναίκες στην τεχνολογία και τους επαγγελματικούς χώρους. Τα στερεότυπα αυτά, αν και σαφώς ασθενέστερα από ότι 50 χρόνια πριν, καθόλου δεν έχουν εκλείψει. Επιπλέον, δεν είναι ανεξάρτητα του φαινομένου. Κοινώς, τα στερεότυπα αυτά περιγράφουν μια πραγματικότητα η οποία πράγματι υποχρεώνει στις γυναίκες να μένουν πίσω στην τεχνολογία. Δεν είναι στερεότυπα-καρικατούρες. Είναι πραγματικότητα! Οι γυναίκες δεν απέχουν από την τεχνολογία από επιλογή αλλά από έμμεση επιβολή.
4. Η τεχνολογία είναι μία ανθρώπινη δραστηριότητα που, επειδή βασίζεται στο ανθρώπινο πνεύμα και πάθος, αποτελεί μια εξαιρετική διέξοδο για οποιονδήποτε άνθρωπο έχει υποστεί κάποιου είδους διακρίσεις. Ας μην πάμε καν στις γυναίκες. Ας θυμηθούμε, για παράδειγμα, το nerd του σχολείου, που είναι απομονωμένο από τον περίγυρό του αλλά ενδεχομένως διαπρέπει όταν ανοίγει τον υπολογιστή του ή κερδίζει σκακιστικά πρωταθλήματα και μαθηματικές ολυμπιάδες ή ιδρύει μια μελλοντική Microsoft ή μια Apple. Γι’ αυτό το λόγο οι άνθρωποι που ασχολούνται με την τεχνολογία οφείλουν να δρουν υπέρ της συμπερίληψης κάθε κοινωνικής ομάδας. Γιατί είναι μιας πρώτης τάξεως πανέμορφη ευκαιρία για να ασχοληθεί ένας άνθρωπος με κάτι παραγωγικό και δημιουργικό και κανείς δεν πρέπει να αποκλείεται από αυτήν.
5. Κι αν τελικά οι γυναίκες έχουν πράγματι να προσφέρουν κάτι διαφορετικό, είτε στην τεχνολογία, είτε στον επαγγελματικό χώρο, δε βλέπω κανένα λόγο γιατί εμείς που συμμετέχουμε εκεί θα θέλαμε να το στερηθούμε αυτό. Δεν έχει σημασία αν υπάρχει αυτό το κάτι διαφορετικό και τι είναι αυτό. Ας το μελετήσει η επιστήμη αν έχει πεδίο μελέτης. Αλλά εμείς δεν έχουμε δικαίωμα να το χρησιμοποιούμε σεξιστικά και άρα ρατσιστικά.
Τελικά, νομίζω ότι είναι υποκριτικό και υπερβολικά απλουστευτικό να θεωρούμε πως είμαστε μια ώριμη κοινωνία, που δεν έχει πλέον ανάγκη από εξισορροπητικές δράσεις ενάντια στις διακρίσεις. Αντιθέτως, η ίδια τεχνολογία βρίσκεται σε ένα τόσο υψηλό επίπεδο, όπου όλα τα εργαλεία για κάτι τέτοιο είναι ανοιχτά, προσβάσιμα και διαθέσιμα. Επομένως, οφείλουμε να στηρίζουμε αυτού του είδους τις προσπάθειες. Φυσικά όχι αποκλειστικά και μόνο αυτές. Ναι, υπάρχουν και άνθρωποι που πεινάνε. Αλλά όταν τις βλέπουμε μπροστά μας, ε, ας μην κλείνουμε τα μάτια.
Πού υπογράφω και πώς μπορώ να βοηθήσω;
εκτύπωση Κατηγορίες: απόψεις, τεχνολογία | rss 2.0 | trackback