Μερικά στοιχεία από τις Ευρωεκλογές 2014:
- Ελλάδα φασίστες Χρυσής Αυγής 10%
- Βέλγιο Φλαμανδοί εθνικιστές N-VA 17%
- Γαλλία Λεπέν με Εθνικό Μέτωπο 25%
- Αγγλία ευρωσκεπτικιστές UKIP 27%
- Αυστρία ακροδεξιό FPÖ 20%
- Δανία ακροδεξιό DF 27%
- Γερμανία ναζί NPD 1%, 1 ευρωβουλευτής, ένας αλλά κανονικός ναζί
Το συμπέρασμα είναι συντριπτικό: Η Ευρώπη έχει πρόβλημα.
Ευρωσκεπτικισμός, αποσχιστικές τάσεις, διάολε, και ναζί στη βουλή!
Μέσα σε όλα αυτά πρέπει να αναγνωρίσουμε μια επιπλέον παράμετρο, πέρα από την οικονομική κρίση και τις ιδιαιτερότητές της. Η Ευρώπη τις προηγούμενες δεκαετίες προσπάθησε να αντιμετωπίσει την κρίση με κεντρική διαχείριση. Αυτό έχει οδηγήσει σε μεγάλο βαθμό στην εντύπωση ότι τα κράτη μέλη έχουν απωλέσει με αυτό τον τρόπο ένα σημαντικό μέρος της εθνικής τους κυριαρχίας. Αυτό είναι εν μέρει αλήθεια. Ήταν αλήθεια εδώ και πολλά χρόνια ήδη. Δε γινόταν αλλιώς οικονομική και νομισματική ένωση. Αλλά δεν ήταν κρίσιμο πρόβλημα για όσο καιρό η οικονομία φαινόταν να ευημερεί.
Αυτό είναι κάτι που η Ευρώπη θα πρέπει τώρα να βρει τρόπο να διαχειριστεί. Να καταγραφεί καταρχήν η τάση ότι η εθνική κυριαρχία των κρατών μελών πρέπει να είναι σεβαστή. Το αίτημα να έχει εκφραστεί πολύ άγαρμπα. Επικίνδυνα άγαρμπα. Πίσω όμως από τον ακροδεξιό εθνικισμό υπάρχει και αυτή η συνιστώσα. Ότι έχουν θιγεί τα εθνικά αντανακλαστικά των Ευρωπαίων πολιτών σε βαθμό που πολλοί από αυτούς, στον πανικό τους, αμφισβητούν την ίδια Ευρωπαϊκή Ένωση*. Αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να το καταδικάσει στα πρόχειρα αλλά να το χωνέψει και να το αντιστρέψει. Πώς φτάσαμε να επιτρέψουμε οργανώσεις σαν τη Χρυσή Αυγή να είναι οι τιμητές της “Ευρώπης των Λαών”!
Τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα εκμεταλλεύθηκαν, από τη μια, την οικονομική κρίση και, από την άλλη, τους συχνά αμφισβητήσιμους και αναποτελεσματικούς χειρισμούς της Ευρωπαϊκής ένωσης στην αντιμετώπισή της. Βρήκαν πρόσφορο έδαφος να δημαγωγήσουν και να λαϊκίσουν και το κατάφεραν, εμφανιζόμενα εώς και πρώτες πολιτικές δυνάμεις σε πολλές χώρες. Δεν είναι πλέον ελάχιστες γραφικές μειονότητες. Είναι υπολογίσιμες τάσεις. Το σκοτάδι είναι εδώ στην Ευρώπη του 21ου αιώνα. Η Ευρώπη ξέχασε το μεσαίωνα αλλά ο μεσαίωνας δεν ξέχασε την Ευρώπη.
Από την άλλη μεριά, μήπως δεν είχαμε αρκετά προβλήματα ήδη; Οικονομία, υγεία, παιδεία, ανεργία κλπ. Βρήκαμε και μπαμπούλα να ασχολούμαστε τώρα. Όχι ότι ο μπαμπούλας δεν είναι υπαρκτός. Και υπαρκτός είναι – φρόντισαν να τον αφήσουν να ενηλικιωθεί. Και πολύ-πολύ σκοτεινός. Αλλά είναι και πρώτης τάξεως αφορμή να στρέψουν τα βλέμματα μακριά από τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα και να συνασπιστεί απέναντί του το υποτιθέμενο “δημοκρατικό τόξο” για να δικαιολογήσει τη δική του ύπαρξη και να διαιωνίσει την παλαιοκομματική του σκοπιμότητα. Οι αναγνώσεις είναι πολλές και το συμπέρασμα σύνθετο. Κρίνοντας από την ψυχραιμία με την οποία χειριζόμαστε αυτές τις καταστάσεις ως κοινωνία είναι να φοβάσαι δύο φορές τώρα.
—
* Δε λέω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι το ιερό και ανυπέρβλητο, που πρέπει πάση θυσία να διαφυλάξουμε αξιωματικά, αλλά, κατά την προσωπική μου άποψη, είναι το καλύτερο πράγμα που συνέβη στην Ευρώπη τα τελευταία 2 εκατομμύρια χρόνια (πάνω κάτω).
