Η έννοια της αριστεράς είναι τα τελευταία χρόνια κάπως παρεξηγημένη. Τι είναι "αριστερά"; Δε θα προσπαθήσω να το προσεγγίσω κοινωνικοπολιτικά και ιστορικά – δε μπορώ! – αλλά από την πλευρά του ατόμου/πολίτη που επιχειρεί να σκεφθεί! Άλλωστε, όπως άκουσα την κ. Παπαρήγα τις προάλλες να λέει, σημασία δεν θα πρέπει να δίνεται στα πρόσωπα και τα κόμματα αλλά στην εξέλιξη των πραγμάτων μέσα από τη λαϊκή παρέμβαση. Με δυο λόγια, δηλαδή, μεταφράζω αυθαίρετα εγώ, δεν έχει σημασία τι πιστεύεις, ποιος είσαι, από που έρχεσαι κλπ στην πολιτική αλλά το κατά πόσο μετουσιώνεις την ισχύ που σου εμπιστεύονται σε πράξεις υπέρ του κοινωνικού καλού. (Επίτηδες χρησιμοποιώ τη λέξη "καλό", γιατί όλοι το επιθυμούμε αλλά ποτέ κανείς δεν μπορεί να το προσδιορίσει απόλυτα).
Κάποτε ήταν απλό να είσαι αριστερός. Η αριστερά ταυτιζόταν με την δημοκρατικότητα και την προοδευτικότητα. Εννοώ ήταν απλό να προσδιορίσεις το ότι είσαι αριστερός, ποιος είναι αριστερός και ποιος δεν είναι. Το να το πράξεις ήταν ένα εντελώς διαφορετικό πρόβλημα, για το οποίο άνθρωποι κινδύνευσαν, διώχθηκαν, σκοτώθηκαν και άλλα πολλά. Εξαιτίας των αγώνων που προοδευτικοί άνθρωποι έδωσαν τον περασμένο αιώνα (ο οποίος, τελικά, ίσως χτες με την παραίτηση του Κάστρο ολοκληρώθηκε, κύριε Γκρίτζαλη) η αριστερά περιβάλλεται συχνά και με ένα πέπλο γοητείας και νοσταλγίας. Για πολλούς λόγους όχι άδικα. Οπωσδήποτε, πάντως, η εμμονή σε αυτούς έχει το ρίσκο να δημιουργήσει αγκυλώσεις.
Και ποια είναι η σύγχρονη αριστερά; Πόσο ξεκάθαρο είναι σήμερα τι είναι αριστερή σκέψη και τι όχι; Πιστεύω ότι δεν είναι τόσο ξεκάθαρο. Στην Ελλάδα το ΠΑΣΟΚ αυτοπροσδιορίζεται ως αριστερά! Το μειδίαμα είναι αυθόρμητο, καταλαβαίνω. Επομένως ο αυτοπροσδιορισμός δεν είναι αρκετός. Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αριστεράς, ΚΚΕ και Σύριζα μονοπωλούν την έννοια αυτή βασιζόμενα κυρίως στην παράδοση και σε μια ρητορική υπέρ των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων. Όμως, παρόλο που εν πρώτοις εμφανίζονται γνήσια αριστερά, εξακολουθούν να εμμένουν στις διαφορές που τα χωρίζουν. Δεν έχω ζήσει τη μεταπολίτευση και μετά βίας θυμάμαι το βρώμικο 89. Για έναν άνθρωπο σαν και εμένα η διάσπαση αυτή της αριστεράς είναι παρανοϊκή.
Διαπιστώνω με τα παραπάνω, ότι η αριστερά στη χώρα μου αντιπροσωπεύεται πολιτικά από τη μια πλευρά από το αυτοπροσδιοριζόμενο ως αριστερό ΠΑΣΟΚ και από την άλλη πλευρά από δύο κόμματα που διαφωνούν σαν να είχαν ήδη στα χέρια τους την εξουσία και το πρόβλημά τους έγκειται στο ποιο από τα δύο θα τη διαχειριστεί καλύτερα. Δηλαδή διαπιστώνω μια πολιτική ανυπαρξία της αριστεράς. Τι κι αν υπάρχουν προοδευτικά μυαλά; Είτε μένουν στην αφάνεια, είτε αναλώνονται στην κατάσταση που περιγράφω πιο πάνω!
Όμως το ΠΑΣΟΚ είναι κόμμα εξουσίας και αυτό το διαφοροποιεί σημαντικά από την υπόλοιπη "αριστερά". Είναι ένα κόμμα που ό,τι λέει προγραμματικά οφείλει να πράξει και μετεκλογικά. Και κρίνεται – και κρίθηκε – για αυτό. Εκτός απροόπτου, μέχρι τις επόμενες εκλογές η τωρινή κυβέρνηση θα έχει φθαρεί αρκετά για να του παραχωρήσει την εξουσία. Δε μπορεί να ελπίζει κανείς τίποτε από αυτό το γνωστό και ίδιο ΠΑΣΟΚ που δεν άλλαξε.
Και τι να ελπίζει από ΚΚΕ και Σύριζα πέρα από την έκφραση μιας κάποιας διαμαρτυρίας και καταγγελτικότητας; Οι διαφορές που τους χωρίζουν θα είχαν ουσία μόνο εάν η κυβέρνηση βρισκόταν στα χέρια τους, αλλά και τότε υπάρχει "αρκετή" δημοκρατία στη χώρα μας για να μη δημιουργεί αδιέξοδα προβλήματα. Στο Σύριζα υπάρχει ένας σχετικός αέρας ανανέωσης με την εκλογή Τσίπρα. Αν υπάρχει κάποιο διακύβευμα για την αριστερά στην Ελλάδα από αυτή τη γενιά είναι τούτο: ο παραμερισμός του παρελθόντος και η ανάδειξή της σε μία ενιαία και δημιουργική δύναμη. Λέω "παραμερισμός" και όχι συναίνεση ή συμφιλίωση ή προγραμματική συμφωνία. Τι κι αν διαφωνούν στην ευρωπαϊκή πορεία της χώρας; Μήπως στη βουλή δε λαμβάνονται οι αποφάσεις και ψηφίζονται τα νομοσχέδια, από την πλειοψηφία; Μόνο έτσι ο αριστερός λόγος θα αποκτήσει πραγματική πυγμή και θα εξωθήσει, για παράδειγμα, και το πολιτικό σκηνικό σε κυβερνήσεις συνεργασίας.
Κάπως έτσι βλέπω την αριστερά σήμερα. Από τη μια μεριά τη δυνατότητα για την ενότητά της και από την άλλη τη διάθεσή της να βρεθεί σε συνεργατικούς κυβερνητικούς σχηματισμούς. Και πιστεύω ότι το πρώτο είναι εν μέρει δίοδος και για το δεύτερο. Αρκεί να είναι επιθυμητά και τα δύο.
εκτύπωση Κατηγορίες: απόψεις, πολιτικά | rss 2.0 | trackback