Τάκης Μπουγιούρης

Επιθυμούμε (γενικά μιλώντας) τo θεσμό της τεκνοθεσίας, όπου ένα ζευγάρι ανθρώπων παίρνει υπό την κηδεμονία του ένα παιδί χωρίς γονείς, υπό όρους και προϋποθέσεις που θέτει η πολιτεία; Γενικά, ναι, το επιθυμούμε και το επικροτούμε μάλιστα.

Έχουμε κάποια στέρεη εικόνα ότι η τεκνοθεσία βλάπτει γενικά ως θεσμός; Όχι.

Μπορούν οι διαδικασίες και οι προϋποθέσεις της να βελτιωθούν; Μάλλον ναι. Τα περισσότερα προβλήματα που ακούω είναι τα γραφειοκρατικά και εμποδίζουν τις τεκνοθεσίες να προχωρούν ταχύτερα.

Έχουμε κάποια στέρεη εικόνα ότι η τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια θα προκαλέσει κάποια βλάβη (σωματική ή ψυχολογική) σε ένα παιδί ή έστω θέτει πιθανότητες βλάβης σημαντικά μεγαλύτερες από όποια άλλη τεκνοθεσία ή και από την παραδοσιακή βιολογική τεκνοποίηση; Όχι. Πολλοί εκφράζουν ενστάσεις αλλά όλες είναι προσωπικές απόψεις και εκτιμήσεις ή θρησκευτικές πεποιθήσεις.

Δεχόμαστε ότι για τον άνθρωπο η τεκνοποίηση είναι δικαίωμα και ανάγκη; Χωράει πολλή συζήτηση το δεύτερο. Είναι πράγματι εγγενής βασική ανάγκη; Το δεχόμαστε αυτό μήπως απλά κατά παράδοση κι επειδή ίσως μας το επιβάλει το κακό το σύστημα που μας ελέγχει και άλλα τέτοια; Ας πούμε ότι αυτό λύνεται από το γεγονός ότι είμαστε αρκετά ενήλικες για να αποφασίζουμε για τον εαυτό μας. Και το πρώτο ίσως χωράει συζήτηση ή τελοσπάντων δεν είναι είναι αναφαίρετο δικαίωμα. Η πολιτεία μπορεί να αφαιρέσει την κηδεμονία από ένα παιδί από μια οικογένεια που το κακοποιεί. Και δεν ξέρω τι γίνεται πχ με άτομα με νοητική υστέρηση. Έχουν δικαίωμα να τεκνοποιήσουν; Αλλά αυτές οι περιπτώσεις είναι εξαιρέσεις.

Αν λοιπόν ζούμε σε μια φιλελεύθερη, δημοκρατική, ευνομούμενη, κοσμική πολιτεία και δεν έχουμε κανένα λόγο να απαγορεύσουμε κάτι, ε, ας μην το κάνουμε. Αν χρειάζεται μια πράξη, ένας νόμος, για να επιτραπεί αυτό, ε, ας τον φτιάξουμε επιτέλους.

[Photo by Polina Tankilevitch: https://www.pexels.com/photo/landscape-man-couple-love-5255811/.]

Όλες οι συναλλαγές να γίνονται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά ή με κάρτες. Αν όχι υποχρεωτικά, τότε έστω με επιβράβευση αν το κάνει κάποιος κατ’ επιλογή.

Όλοι θεωρούμαστε οικονομικές παραγωγικές μονάδες, όλοι έχουμε έσοδα-έξοδα, κάνουμε ισολογισμό και φορολογούμαστε με βάση τα κέρδη μας.

Σταθεροί και οριζόντιοι φορολογικοί συντελεστές. Όχι έκτακτες εισφορές, τέλη επιτηδεύματος και λοιπές ανοησίες. Ναι σε φορολόγηση μεγάλης ακίνητης περιουσίας αλλά όχι αν προκύπτει οικονομική αξιοποίησή της που δηλώνεται φανερά.

Μικρότερο κράτος, που κάνει outsource όσες περισσότερες από τις υπηρεσίες του μπορεί, με όρους που να του αποφέρουν κέρδη και να του εξασφαλίζουν τη βασική κυριότητα της υπηρεσίας.

Στη ζωή θα συναντήσεις πολλών ειδών ανθρώπους. Ένα πολύ κακό ανθρώπινο χαρακτηριστικό είναι ο φθόνος για τους ανθρώπους που κάνουν ή ξέρουν κάτι καλύτερα από εμάς.

Να τους εκτιμάς αυτούς τους ανθρώπους. Να χαίρεσαι που βρέθηκαν μπροστά σου και σου έδειξαν το δρόμο για κάτι καλύτερο. Να μην τους κακίζεις και να μην τους γυρνάς την πλάτη. Ακολούθησέ τους και, αν αυτό είναι εφικτό, γίνε ένας από αυτούς στον τομέα σου.

Βρες τους, άσε τους να σπρώξουν τη σκέψη σου στα όριά της, άσε τους να σε ξεβολέψουν. Οτιδήποτε άλλο είναι μικρότητα και αυτή είναι είναι ασφυκτική.

Αυτή την 28η Οκτωβρίου του 2023 άκουσες για πρώτη φορά για κάτι που λέγεται πόλεμος και είναι πολύ κακό και για την ειρήνη. Και μου ζητούσες να στα δείξω σε φωτογραφίες για να τα καταλάβεις. Κι εγώ σου έδειχνα φωτογραφίες στο internet από στρατιώτες στο βουνό και μετά το περιστέρι σύμβολο της ειρήνης και σου έλεγα ότι τώρα αυτοί είναι φίλοι και σου έδειχνα παιδιά σε γαϊτανάκια. Και σου άρεσε ένα τραγουδάκι που έλεγε “όχι όπλα και θανάτοι” και μου ζητούσες να σου δείξω αυτό το “θανάτοι”.

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι έτοιμη να μας καταπιεί, αν και όχι με τρόπο βιβλικό, να φέρει το τέλος του κόσμου, τα σάιμποργκ, το Σκάινετ και τέτοια πράματα. Πρόκειται να ανατρέψει μυριάδες πτυχές της καθημερινότητάς μας. Μυριάδες και άγνωστες. Άγνωστες και απρόβλεπτες. Αυτό το απρόβλεπτο είναι και το κάπως ανησυχητικό.

Επεξεργάζομαι τη σκέψη ότι ένα έργο (εικόνα, κείμενο, βίντεο) κλπ που έχει χρησιμοποιήσει επιδραστικά τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να νομοθετηθεί ότι υποχρεούται να το δηλώνει φανερά, ώστε να επιτρέπει την κριτική αντιμετώπισή του ανάλογα. Χρησιμοποίησες τεχνητή νοημοσύνη; Ε, θα πρέπει να το ξέρω. Εσύ αν θες μην το σεβαστείς αυτό, αλλά το έργο σου περιέχει το διάγγελμα ενός πρωθυπουργού να λέει παραποιημένα λόγια, τότε, αν το αποδείξω, εσύ θα πρέπει να τιμωρηθείς.

Φυσικά αυτό σηκώνει πολλή κουβέντα. Τι πάει να πει επιδραστικά; Ποια ποσότητα τεχνητής νοημοσύνης είναι επιδραστική; Πώς τη μετράμε; Τι πάει να πει τεχνητή νοημοσύνη καλά καλά; Να το κάνουμε αυτό και σε άλλα “συστατικά” των έργων της ανθρώπινης διανοίας; Να το κάνουμε και σε ασήμαντα έργα τεχνητής νοημοσύνης; Ποια είναι ασήμαντα; Σε ποια μας νοιάζει και ποια όχι;

Βλέποντας όμως την έκταση της εξαπάτησης που μπορεί να προκύψει, τουλάχιστον πρέπει να απαιτήσουμε να γνωρίζουμε κάποια από τα συστατικά ενός έργου για λόγους διαφάνειας. Πώς έχουμε τα συστατικά ενός τροφίμου-προϊόντος στη συσκευασία του ή την αναφορά για πνευματικά δικαιώματα σε ένα έργο διανοίας; Κάπως έτσι!

Κάνε το ταξίδι σου στη ζωή όπως το θες, θέσε εσύ τους όρους, αλλά στη διαδρομή σου εύχομαι μόνο αυτό: να χρησιμοποιείς το μυαλό σου, να υπολογίζεις τη σχέση σου με την πραγματικότητα και να υπολογίζεις την ηθική σου. Όμως πάντοτε εσύ να είσαι η πρώτη προτεραιότητα για τον εαυτό σου.

Η πρώτη φορά που κοίταξες το σύμπαν (στο Μουσείο της Κύμης)

Ο πατέρας σου μεγάλωσε σε έναν κόσμο όπου η πίστη θεωρείτο αξία από μόνη της. Όπου η διατήρηση μιας άποψης θεωρείτο δείγμα σταθερότητας και τιμιότητας. Κατάλαβε μεγαλώνοντας ότι αυτή η στάση ζωής προσφέρει μια κάποια ασφάλεια αλλά δεν είναι τρόπος για πρόοδο, είναι τρόπος για συντήρηση και στασιμότητα.

Τρόπος για πρόοδο είναι να αμφιβάλλεις για τα πάντα, να τα θέτεις υπό τη λογική βάσανο, να τα δοκιμάζεις επάνω στην πραγματικότητα. Η πραγματικότητα είναι το τελικό μέτρο. Κι αν κάτι δεν πάει καλά στη ζυγαριά αυτή, τότε να αλλάζεις άποψη, να μετακινείσαι προς το καλύτερο. Αλλιώς θα μένεις περιχαρακωμένος σε μια ψευδαίσθηση ασφάλειας.

Σου άρεσε να κάθεσαι στα πόδια μου, όταν δούλευα στον υπολογιστή και να μου παίρνεις τα ακουστικά.

Η Νέα Δημοκρατία κυριάρχησε. Έκανε αυτοδύναμη κυβέρνηση για δεύτερη τετραετία. Κέρδισε το μεσαίο χώρο, έχασε από τα δεξιά της. Έπεισε στο αίτημα για ήπια διακυβέρνηση και ανάπτυξη.

Της χαρίστηκαν: πυρκαγιές στην Εύβοια, 57 νεκροί στα Τέμπη, σκάνδαλο παρακολουθήσεων, βάσιμες υποψίες για κακή διαχείριση του μεταναστευτικού, πολλές συγνώμες του Πρωθυπουργού, πολλή απογοήτευση από την περίοδο του κόβιντ.

Τα πήγε καλά στην οικονομία, στην ψηφιακή διακυβέρνηση, στη διαχείριση της πανδημίας, στην εξωτερική πολιτική και άμυνα. Στάθηκε στο σωστό πλευρό της ιστορίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Ουκρανικό.

Μπήκαν στη βουλή εκ νέου ακροδεξιά κόμματα. Και ένα ριζοσπαστικά αριστερό. Δεν έχασε η Νέα Δημοκρατία από αυτό ποσοστιαία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ συρρικνώθηκε. Δεν έπεισε. Έκανε προεκλογική εκστρατεία πόλωσης και μίσους, χωρίς ουσιαστική πρόταση. Δεν το έχει πάρει χαμπάρι ακόμα, δεν έχει πάρει χαμπάρι ότι δεν αποτελεί καν προοδευτική πρόταση στον 21ο αιώνα.

Το πολιτικό σκηνικό πλέον σχεδόν μονοπωλείται από τη Νέα Δημοκρατία. Τα μονοπώλια είναι κακό πράμα.

Συντηρητικοποιήθηκε η κοινωνία ή όχι; Εγώ λέω πως όχι περισσότερο από όσο ήταν.

Ηττήθηκε η απλή αναλογική; Όχι. Τα κόμματα τη χειρίστηκαν με μικροπρέπεια μεν, αλλά μόνο επειδή ήξεραν ότι οι δεύτερες εκλογές, αυτές με την ενισχυμένη αναλογική θα έρχονταν ένα μήνα μετά.

Τι θα δούμε στο μέλλον: ένα πολιτικό σκηνικό όπου όλοι θα φιλτράρουν ό,τι κάνει η κυβέρνηση με το πιο ψιλό κόσκινο, θα υπερβάλουν βάσει του ιδεολογικού τους υποβάθρου και γι’ αυτό η κυβέρνηση δε θα χάνει πόντους. Θα είναι ένα μονότονο πολιτικό σκηνικό στη βάση του με πολλή φασαρία εξωτερικά κι ελπίζω να διατηρήσει την κεντρώα του έλξη.

Τι άλλο ελπίζω: πλήρη διάλυση ΣΥΡΙΖΑ και ανάδειξη ενός νέου κεντρώου πόλου μέσα από άτομα που να μπορούν να πείσουν ότι μπορούν να σταθούν απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ίσως κάποιον σαν το Γερουλάνο. Δύσκολα πράματα όμως, η κεντροαριστερά αυτή δεν έχει βάθος. Εκτός κι αν ξαναπάρει πίσω μεταγραφές από τη Νέα Δημοκρατία.

Θα βρεθείς πολλές φορές στη ζωή σου -στο εύχομαι να βρεθείς πολλές φορές στη ζωή σου- να είσαι πηγμένος στη δουλειά, στις υποχρεώσεις, στα τρεχάματα. Δεν είναι κακό. Μην το φοβηθείς. Μόνο να κανονίσεις αυτά τα τρεχάματα να τα έχεις επιλέξει εσύ, να σε ενδιαφέρουν, να σου αρέσουν, να σε γεμίζουν.

Μη φοβηθείς την πολλή δουλειά! Είσαι νέος, τώρα είναι ο καιρός σου να κουραστείς. Αυτό μου έλεγε και η μάνα μου, η γιαγιά σου, και η γιαγιά μου. Δε με λυπόντουσαν, και καλά έκαναν, ο οίκτος δε θα ήταν χρήσιμος. Άλλο ο οίκτος και άλλο η κατανόηση. Το να είσαι γεμάτος από δραστηριότητα είναι δείγμα υγείας και δύναμης.

Στο εύχομαι από καρδιάς!

Με τη μαμά, στο Στόμιο, στις εκλογές 21 Μαΐου 2023.

Αυτή την Κυριακή, 17/05/2023 έχουμε εκλογές, εκλογές με το σύστημα της απλής αναλογικής, το οποίο υποστηρίζω αβάδιστα αλλά όχι αβασάνιστα. Πολύ θα ήθελα να γράψω περισσότερα από αυτό το σημείωμα που θέλω έστω να μείνει εδώ να μου θυμίζει αυτή την εποχή. Δεν προλαβαίνω να γράψω περισσότερα γιατί, πέρα από την πίεση της καθημερινής δουλειάς και τα οικογενειακά βάρη είμαι μέλος της οργανωτικής ομάδας του WordCamp Europe 2023, του μεγάλου, πανευρωπαϊκού συνεδρίου του WordPress, που διεξάγεται φέτος στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και γενικά είναι για τον κλάδο μας και την τοπική κοινότητα εξέχουσας σημασίας μα και πηγή μεγάλης υπερηφάνειας. Περισσότερο παραλήρημα για αυτό όμως αργότερα, όταν θα έχει τελειώσει και θα έχει πάει φα-ντα-στι-κά!

Σε αυτές τις εκλογές λοιπόν καταρχάς και καταρχήν συστήνω σε όλους να πάνε να ψηφίσουν. Έχουμε ακούσει τις γκρίνιες ότι κανείς δε μας εκφράζει και ότι όλοι ίδιοι είναι αλλά, ωριμάστε λίγο. ποτέ τίποτα δε θα γίνει τέλεια, ποτέ κανείς δε θα σας εκφράσει απόλυτα και, όχι, δεν είναι ίδιοι όλοι. Να πάτε να ψηφίσετε, είναι ευθύνη και ιερή δημοκρατική σας υποχρέωσή. Αν δεν πάτε, απλά δηλώνετε ότι είστε ΟΚ με όποιο άλλο αποτέλεσμα φέρουν οι υπόλοιποι. Ευχαριστούμε για αυτή την παραχώρηση, αλλά θα προτιμούσαμε να είστε κι εσείς εκεί. Η δημοκρατία είναι ένα σπορ που θέλει παρέα.

Στις πρώτες θέσεις κονταροχτυπιούνται δυο μάλλον κρατικίστικα και λαϊκίστικα κόμματα, η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ. Ανάμεσα στα δύο τα τελευταία χρόνια, από το 2015 και μετά, είδα περισσότερες αρνητικές πολιτικές από το ΣΥΡΙΖΑ και περισσότερες θετικές από τη ΝΔ, ενώ είδα και θετικές από το ΣΥΡΙΖΑ και αρνητικές από τη ΝΔ. Αλλά όχι, αυτή η διχαστική σύγκριση δε μου είναι αρκετή ώστε να γείρει την εκλογική μου ζυγαριά ιδιαίτερα προς το ένα από τα δύο. Θυμίζω ότι στις προ-προηγούμενες εκλογές ψήφισα ΠΟΤΑΜΙ, που εξέφραζε το φυσικό πολιτικό χώρο στον οποίο αισθάνομαι καλά, ενώ στις προηγούμενες λευκό.

Αυτή τη φορά θα ψηφίσω “Φιλελεύθερη Συμμαχία – Κοινωνία Αξιών“. Είναι ένα κόμμα πραγματικά φιλελεύθερο, δηλαδή υπέρ των ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων, της ισότητας, της ελεύθερης αγοράς, θεσμικό, φιλοευρωπαϊκό, με ανθρώπους σοβαρούς και ιδεολόγους. Δύσκολα πράγματα να τα βρεις ταυτόχρονα στις μέρες μας. Τόσο δύσκολο που καταλαβαίνω τη δυσκαμψία που έχει ο μέσος άνθρωπος να πιστέψει ότι μπορεί και να υπάρχει. Ε, υπάρχει και μπορείς να διαβάσεις τις βασικές του θέσεις στην αρχική σελίδα του ιστοτόπου του αλλά και να ακούσεις τους υποψηφίους του να μιλάνε.

Στα θετικά του κόμματος θα συμπεριλάβω και το γεγονός ότι αυτού συν-ηγείται μια γυναίκα, η Δέσποινα Λιμνιωτάκη. Όχι ότι αυτό αρκεί για να είναι θετικό από μόνο του, αλλά είναι μια γυναίκα που αρθρώνει σοβαρό πολιτικό λόγο. Άρα χαίρομαι που βάζει ένα μικρό λιθαράκι προς μια πιο συμμετοχική και συμπεριληπτική πολιτική σκηνή.

Καλές εκλογές, λοιπόν, αν και το πιθανότερο είναι ότι νικητή δε θα έχουμε και θα υπάρξει και συνέχεια.

Συζητιέται αυτές τις μέρες σοβαρά η εκδοχή να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση που να απαγορεύει τη σύσταση πολιτικών κομμάτων τα οποία, είτε κατασταστικά είτε μέσω της δράσης των μελών τους, απειλούν το πολίτευμα. Στόχος είναι να μην κατέλθει στις εκλογές που θα γίνουν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2023 το κόμμα Κασιδιάρη. Η πρόταση έρχεται από την κυβέρνηση. Κι έρχεται και ο ΣΥΡΙΖΑ με παραπληρωματική πρόταση που λέει να απαγορευθούν και κόμματα που έχουν ρατσιστικό λόγο.

Με δυο λόγια τα δυο μεγάλα κόμματα προσπαθούν να κάνουν στη μπάντα άλλα μικρότερα κόμματα βασισμένα σε αιτιάσεις που δύσκολα στοιχειοθετούνται και μάλλον καλό κάνουν στη δημοφιλία αυτών που θέλουν να πλήξουν. Γιατί η δημοκρατία μας αυτά τα θέματα πρέπει να τα λύνει στο δημόσιο διάλογο και όχι στα δικαστήρια. Τους πολιτικούς μας αντιπάλους του κατατροπώνουμε στις εκλογές και όχι σε δικαστικές διαμάχες. Η φιλελεύθερη δημοκρατία τις ιδεολογικές διελκυστίνδες τις επιλύει ανοιχτά, κατά μέτωπο, και όχι με ντρίμπλες και αποκλεισμό πολιτικών αντιπάλων.