Τάκης Μπουγιούρης

Αυτό το blog που διαβάζεις τώρα άλλαξε λιγουλάκι. Ίσως να μην το κατάλαβες γιατί το έκανα τόοοσο διακριτικά και ανεπαίσθητα! Κάποτε οι οθόνες ήταν 1024×768 pixel. Μετά από χρόνια βγήκαν και μερικές με μήκος 1280. Τότε – τόοοσο παλιό είναι αυτό το blog – είχα την επιθυμία να γεμίζουμε με τις ιστοσελίδες που φτιάχνουμε όλη την οθόνη του χρήστη, τόσο οριζοντίως όσο και καθέτως. Και καλά έκανα. Και τώρα πάλι το ίδιο θέλω να κάνω.

Μόνο που τώρα κάτι έχει αλλάξει. Οι οθόνες ποικίλλουν πολύ. Πάρα πολύ. Δες εδώ για να καταλάβεις για τί πράγμα μιλάμε και φαντάσου ότι, όταν δημιουργούμε μια ιστοσελίδα, πρέπει να λάβουμε όλο αυτό το εύρος υπόψη. (Πρόκειται για μια έξυπνη ιδέα του Google που σου δείχνει πόσο πολλές διαστάσεις οθονών κυκλοφορούν στον κόσμο μας σήμερα και πόσο μεγάλο μέρος μιας ιστοσελίδας είναι ικανή η κάθε μία να δείξει χωρίς scroll.)

Επίσης, είναι φανερό ότι αυτό που ποικίλλει εντονότερα είναι η οριζόντια διάσταση: από 600 μέχρι 1600+ pixel. Ενώ η κατακόρυφη από 550 μέχρι 800. Η κατακόρυφη διάσταση είναι η πιο προβληματική γιατί μέσα στο χώρο της μια ιστοσελίδα καλείται να παρουσιάσει όσο το δυνατόν περισσότερο από το περιεχόμενό της, χωρίς να απαιτείται ο χρήστης να κάνει scroll. Αντίθετα, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων μια ιστοσελίδα απλά μειώνει την οριζόντια διάστασή της κοντά στα 1024 pixel αφήνοντας τον υπόλοιπο χώρο ανεκμετάλλευτο. Γι' αυτό οι περισσότερες ιστοσελίδες που επισκέπτεσαι μοιάζουν κάπως έτσι: 

---------------------------------------------------------------
|                    |                  |                     |
|                    |                  |                     |
|                    |                  |                     |
| κενός χώρος        |  ωφέλιμος χώρος  |         κενός χώρος |
|                    |                  |                     |
|                    |                  |                     |
|                    |                  |                     |
|                    |                  |                     |
|                    |                  |                     |
|                    |                  |                     |
---------------------------------------------------------------

Βέβαια υπάρχουν λόγοι για αυτό. Πρώτον, για να φτιαχτεί μια ιστοσελίδα για όλα τα μήκη και τα πλάτη θα χρειαζόταν πολλαπλάσιος χρόνος και κόστος και, δεύτερον, τα κείμενά της θα διαβάζονταν με μεγάλη δυσκολία, καθώς κάθε γραμμή κειμένου θα είχε ένα τεράστιο και δυσανάγνωστο μήκος.

Στις μέρες μας είναι ιδιαίτερα ρηξικέλευθο να αυξάνει κανείς το οριζόντιο ωφέλιμο πλάτος μιας ιστοσελίδας πάνω από τα παραδοσιακά 1024 pixel. Ε, το έκανα κι εγώ! Αυτό το blog εκτείνεται οριζόντια από τα 1024 μέχρι και τα 1200 pixel ομαλά, χωρίς να το πάρεις πρέφα. Δεν ήταν δύσκολο να γίνει μιας και το design είναι απλοϊκό. Και το έκανα!

Σε ένα κατάστημα ηλεκτρονικών στο μακρινό μέλλον:

– Καλημέρα, σας!

– Καλημέρα, θα ήθελα μια βάση δεδομένων.

– Πολύ ωραία, έχουμε SQLServer, MySQL, PostgreSQL. Για τι εφαρμογή τη θέλετε;

– Εεε, θέλω να φτιάξω μια επαγγελματική ιστοσελίδα.

– Πολύ καλά. Ξέρετε τι έκτασης θα είναι; Θα έχει πολλούς χρήστες; Μήπως πρέπει να πάμε σε μια Oracle;

– Εεε… Δε γνωρίζω πολύ τα τεχνικά ζητήματα.

– Επομένως, θα χρειαστείτε και έναν application server και κάποιο framework για να βασιστείτε. Μισό λεπτό να κοιτάξω…

– Ναι, εεε…

– Ο developer σας έχει καταλήξει σε κάποιο CMS; Με κάθε MySQL δίνουμε και ένα Joomla δώρο.

– Ε, αυτό μου είπε ότι θα το φτιάξει ο ίδιος.

– Αλήθεια; Επομένως, σας ικανοποιεί ένας SQLServer;

– Δεν είμαι σίγουρος.

– Κοιτάξτε, ένας SQLServer είναι πάντοτε μια καλή αρχή και μετά ανεβαίνετε σε μια Oracle όταν αυξηθούν οι απαιτήσεις. Εδώ θα είμαστε να σας εξυπηρετήσουμε.

– Ε, εντάξει τότε, αυτό θα πάρω.

– Τέλεια, λοιπόν, θα μας στείλετε ένα FAX με τη σφραγίδα της εταιρείας σας και την υπογραφή σας, όπου θα μας περιγράφετε το αίτημά σας, ένα αντίγραφο του καταστατικού, μια επικυρωμένη φωτοτυπία ταυτότητας, μια υπεύθυνη δήλωση του νόμου 105, μια εξουσιοδότηση…

– Μα, εγώ ήθελα μια βάση δεδομένων.

– Για μισό λεπτό, έχετε πάρει αριθμό πρωτοκόλλου; Τι καθόμαστε και μιλάμε τόση ώρα…

Για την ιστορία, το 2011 η χώρα πτώχευσε, το 2012 το internet περιήλθε σε
κρατικό έλεγχο και η μόνη εταιρεία πληροφορικής που επιβίωσε ήταν η ΟΤΕnet!

Ξέρω τι θα μου πεις. "Τι τα θέλω και μπλέκω;". "Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες!". Ή, "Εγώ, γιατρέ μου, το ξέρω ότι δεν είμαι καλαμπόκι, οι κότες, όμως, το ξέρουνε;". Έχουμε πολλά παρόμοια έξυπνα για να αποδώσουμε την ενδεκάτη εντολή. Αυτή που λέει "Ου μπλέξεις". Όμως εγώ δεν ήθελα να μπλέξω κι ούτε που το ήξερα ότι πήγαινα γυρεύοντας. Εγώ τους λογαριασμούς μου με την ΟΤΕnet και τη Forthnet τους είχα κλείσει εδώ και χρόνια και είχα φύγει μακριά από δαύτους και νόμιζα ότι είχα ξεμπερδέψει με την ανικανότητά τους.

Και δεν ντρέπομαι ούτε φοβάμαι να το πω. Το hosting της ΟΤΕnet, ως υπηρεσία, μοιάζει με ένα κακό αργοκίνητο μπακάλικο που πουλάει μπαγιάτικο εμπόρευμα σε υψηλή τιμή. Είναι μια αθλιότητα. Μια γελοιότητα που πρέπει να τους απαγορευτεί να συνεχίζουν. Πρέπει να βγει μια ειδική αστυνομία που να συλλαμβάνει αυτή την αλητεία και να την φυλακίζει για πάντα σε πλήρη απομόνωση μην τυχόν και μολύνει κι άλλους ανθρώπους. Αυτά τα hosting πρέπει να πεθάαανουν!

Θα σας πω το τελευταίο μεγαλούργημα τους. Ξεπερνώ το γεγονός ότι έχουμε 2011 και πως κάτι παρόμοιο θα ήταν απαράδεκτο ήδη εδώ και 5-6 χρόνια οπουδήποτε στον – όχι τρίτο – κόσμο. Ένας νέος πελάτης – νομίζει ότι – πληρώνει hosting στην ΟΤΕnet. Εμείς του φτιάχνουμε το καινούριο του site. Όλα πάνε καλά μέχρι την ολοκλήρωσή του. Πρέπει τώρα το site να φορτωθεί σε ένα hosting για να το βλέπει ο κόσμος.

Ο πελάτης λέει περήφανα "Έχω hosting, στην ΟΤΕnet, το πληρώνω ήδη εδώ και καιρό". Με ένα μικρό σήκωμα του φρυδιού το δέχομαι. Ανακαλύπτω (μία με δύο ώρες στις αναμονές του support και τα πήγαινε έλα από το εμπορικό στο τεχνικό τμήμα) ότι το hosting που "πληρώνει" ο πελάτης δεν υποστηρίζει MySQL. Αλλά το εξωτικό αυτό feature μπορεί να προστεθεί με το ελάχιστο κόστος των 8,5€ ανά μήνα. Πηδάω από τη χαρά μου και ρωτάω τι πρέπει να κάνουμε για να γίνει αυτό. "Είναι απλό", μου λένε, "θα στείλει ο πελάτης ΦΑΞ με σφραγίδα και υπογραφή της εταιρείας ένα αίτημα, με το οποίο θα ζητά την προσθήκη της εν λόγω υπηρεσίας και θα αποδέχεται το επιπλέον κόστος".

Ακούτε; Θα στείλει ο πελάτης ΦΑΞ! Για να πάρει μία βάση MySQL. Άι στο διάολο…

Ωιμέ, συνέβη! Ήρθε το τέλος;

Τα βαριέμαι τα Mac (και τα άλλα προϊόντα της Apple, τα iPhone, iPad κλπ). Είναι πολύ γυαλιστερά και όμορφα απ' έξω αλλά εντελώς κλειστά και αδιαφανή ταυτόχρονα. Γι' αυτό δεν τα θέλω. Άσε δε που συνήθως κάνουν αυτό που κάνουν τόσο καλά που δε σου αφήνουν περιθώρια ούτε για πειραματισμούς ούτε για πολλές-πολλές απόπειρες επιδιορθώσεων σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά. Βέβαια είναι εντελώς υποκειμενικά όλα αυτά. Οι φανατικοί της Apple τα λατρεύουν για τους ίδιους ακριβώς λόγους! Με θρησκευτική σχεδόν πίστη. Μάλιστα το απέδειξε αυτό πρόσφατη έρευνα από ντοκυμανταίρ του BBC…

Απέδειξε ότι οι εγκεφαλικές αντιδράσεις των χρηστών προϊόντων της Apple κατά τη διάρκεια στην οποία τα χρησιμοποιούν είναι παρόμοιες με αυτές των πιστών σε κάποια θρησκεία όταν βρίσκονται μπροστά σε εικόνες και είδωλα της θρησκείας τους. Δηλαδή ένας χρήστης iPhone όταν βλέπει το iPhone του ο εγκέφαλός του παράγει τις ίδιες αντιδράσεις με αυτές που παράγει ο εγκέφαλος ενός θρησκευόμενου ανθρώπου όταν βλέπει την απεικόνιση του θεού στον οποίο πιστεύει.

Το πρωτοδιάβασα εδώ. Κι έμαθα και για το RDF (Reality Distortion Field), που είναι όρος που πλάστηκε ειδικά για το Steve Jobs και το "χάρισμά" του να πείθει τους άλλους να πιστέψουν οτιδήποτε εκείνος θέλει να τους πλασάρει και, μάλιστα, με ένα αίσθημα δέους και γοητείας. Κάτι σαν το θρησκευτικό καθοδηγητή μιας αίρεσης και τους φανατικούς οπαδούς του, που τον ακολουθούν περιχαρείς στην ομαδική αυτοκτονία.
 

Την είδα κάπως αλλιώς τώρα που καλοκαίριασε και γράφω τη Java μου στο theme Oblivion για την Eclipse από το Eclipse Color Themes. Θυμίζει κάτι από κονσόλα, Vim κλπ… Αλλά μου αρέσει. Και, ναι, έχει σημασία!

Έχετε να μου προτείνετε κάτι καλύτερο;

Και να μόλις τώρα παρήγαγα ένα ολόδικό μου απόφθεγμα για την ανάπτυξη λογισμικού. Μου ήρθε στα αγγλικά αλλά πάρτε το στα ελληνικά:

Η ανάπτυξη λογισμικού είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει πολύ σχεδιασμό,
κάμποσο γράψιμο και λίγη ανάπτυξη κώδικα. Οι καλοί προγραμματιστές είναι
καταδικασμένοι να αποκτήσουν πάθος για το τρίτο. Είναι αυτό που αγαπούν να
κάνουν. Γι' αυτό και ανέχονται τα άλλα δύο την περισσότερη ώρα.

ΥΓ: Το σατανικό λογοπαίγνιο του τίτλου το πιάσατε, έτσι; Το theme στην Eclipse μου λέγεται Oblivion αλλά ο τίτλος του post "Code into oblivion" δηλαδή σα να λέμε "ανάπτυξε κώδικα μέσα στη λήθη", μόνο που δεν εννοώ την ίδια τη λήθη αλλά το theme, που λέγεται Oblivion! Ε; Το πιάσατε, ε; Καλό, ε;

Αν βρίζουνε, λέει. Σα νταλικέρηδες! Και βρίζουνε και κλωτσάνε αντικείμενα που βρίσκουνε τριγύρω τους. Είναι ένα επάγγελμα επιρρεπές στην απώλεια της ψυχραιμίας, όσο και αν είναι, ταυτόχρονα, δημιουργικό και ανταποδοτικό. Κάποιος μάζεψε υβρεολόγιο από τα σχόλια των developers που έκαναν commit στο github (που να σου εξηγώ άμα δεν ξέρεις – δε χρειάζεται να ξέρεις για να γελάσεις). Όχι μόνο τα μάζεψε, λοιπόν, αλλά έβγαλε και στατιστικά από αυτό. Πχ, το περισσότερο υβρεολόγιο οφείλεται στους developers της Java, της Javascript και της Ruby, ενώ πιο μειλίχιοι από όλους εμφανίζονται οι developers της PHP. Αγαπημένη, δε, λέξη μέσα στο υβρεολόγιο τα "σκατά" (shit).

Ιδού μερικά σπαρταριστά:

• added gui shit
• Fixing shit I broke
• Complete UI rewrite for the fucking map dialog.
• make this shit work!
• remove old test code stub. I have no idea how this ugly piece of shit managed to survive *that* long
• LL can't even write a fucking installer, what the fuck
• This is stupid!. Fuck you GIT!
• do a proper blur (why the fuck doesn't the jquery().blur() do it?
• added new tests for new shit
• more awesome UI shit
• even more awesome UI shit
• last commit breaks shit
• Cleaning the house … shit was messy
   

Ξεκαρδιστικές ατάκες, αν είσαι προγραμματιστής (software architect λέμε στους απέξω ή, το λιγότερο, software engineer) από μεγάλες προσωπικότητες του χώρου της ανάπτυξης λογισμικού και όχι μόνο! Θα βρεις και τις 50 εδώ. Οι αγαπημένες μου:

• 39: “Considering the current sad state of our computer programs, software development is clearly still a black art, and cannot yet be called an engineering discipline.”
  Bill Clinton
• 35: “For a long time it puzzled me how something so expensive, so leading edge, could be so useless. And then it occurred to me that a computer is a stupid machine with the ability to do incredibly smart things, while computer programmers are smart people with the ability to do incredibly stupid things. They are, in short, a perfect match.”
  Bill Bryson
• 29: "Talk is cheap. Show me the code."
  Linus Torvalds
• 14: "I don't care if it works on your machine! We are not shipping your machine!"
  Vidiu Platon
• 10: "People think that computer science is the art of geniuses but the actual reality is the opposite, just many people doing things that build on each other, like a wall of mini stones."
  Donald Knuth
• 6: “The trouble with programmers is that you can never tell what a programmer is doing until it’s too late.”
  Seymour Cray
• 3: "Most good programmers do programming not because they expect to get paid or get adulation by the public, but because it is fun to program."
  Linus Torvalds

Επέλεξα να σας γράψω για το E-Banking της Εθνικής Τράπεζας όχι επειδή το αντιπαθώ. Αντιθέτως, ως υπηρεσία το λατρεύω, έχω χρόνια πια να σταθώ σε ουρά για να πληρώσω λογαριασμούς ή να κάνω τραπεζικές συναλλαγές. Παρόλο που το λατρεύω, λοιπόν, οι developers που κρύβονται από πίσω του μου κάνουν τη ζωή δύσκολη. Δεν ξέρω τι σκέφτονται οι άνθρωποι αλλά έχουν καταφέρει να με κάνουν να μπορώ να το χρησιμοποιήσω πρακτικά μόνο με Opera. Το testing τους πρέπει να υποθέσω ότι είναι άθλιο μιας και σε κάθε browser πλην της Opera τα προβλήματα είναι από ενοχλητικά έως αποτρεπτικά.

Θα σας τα παρουσιάσω με τον παρακάτω "γραφικό" τρόπο ένα ένα:

Internet Explorer (version 8 αυτή που χρησιμοποιεί ο πιο πολύς κόσμος, δηλαδή)

Τα πράγματα δεν είναι τραγικά εδώ πέρα, αλλά ή Javascript βιβλιοθήκη για το super duper Web 2.0 UI
που έχει επιλεγεί είναι φανερό ότι έχει μετατρέψει τα παραδοσιακά πεδία σε ψυχεδελικά αντικείμενα!

Ω, ναι! Τα πεδία και τα περιεχόμενά τους είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα εδώ πέρα…

Mozilla Firefox (πάντα στην τελευταία έκδοση)

Και καλά το λένε και κάπου στο login ότι για να δουλέψει σωστά η εφαρμογή με IE και Firefox
πρέπει, λέει,  να διαγράφεις τα προσωρινά αρχεία, την cache του browser δηλαδή.
Αμ δε που διορθώνονται τα προβλήματα. Δείτε την επόμενη φωτογραφία!

Σχεδόν τίποτε δε λειτουργεί στο Firefox. Καμία σελίδα δεν κατεβαίνει ολόκληρη παρά μένει στην
ημιτελή κατάσταση που βλέπετε, καθιστώντας την εφαρμογή πρακτικά άχρηστη στο Firefox!

Safari (κάποιοι τον χρησιμοποιούν)

Στο Sfari τα πράματα είναι μυστήρια. Καταρχή, η εφαρμογή δεν αντιλαμβάνεται το locale του browser και έτσι
συμπεραίνει ότι είμαστε αγγλόφωνοι. Δεν πειράζει, όμως, γιατί τίποτε δε δουλεύει έτσι κι αλλιώς. Ο πράσινος
loader στριφογυρίζει αενάως και καμία λειτουργία δεν είναι εφικτή. Κάτι έχει πάει πολύ στραβά!

Chrome (ξέρεις, ο browser από το Google)

Και τώρα, κρατηθείτε για τα αποτελέσματα στον Chrome. Πατάς είσοδος και…

Security error στο SSL. Θα το ξαναπώ. Ο Chrome εντοπίζει security error στο SSL και δε σε αφήνε καν να μπεις
στην εφαρμογή και να δεις οτιδήποτε. Είμαι βέβαιος ότι θα πρόκειται για κάτι πολύ χοντροκομμένο που δεν έχει
προβλεφθεί και ότι για έλλειμμα στην ασφάλεια, μιας και όλοι οι άλλοι browsers δεν παραπονιούνται. Παρολαυτά, nice!

Και τώρα ας που πει κάποιος ειλικρινά, μόνο σε μένα συμβαίνουν όλα αυτά;

Και ζήτω η Opera (μάλλον)!

Προσοχή, το "Cosmote On The Go" μπορεί να παραμορφώσει την ιστοσελίδα σας! Και μάλιστα πληρώσατε για αυτό! Στην προσπάθειά του να εξοικονομήσει bandwidth, όγκο δεδομένων, δηλαδή, από τους servers του – και όχι από εσάς – συμπιέζει τις εικόνες των ιστοσελίδων που του ζητάτε και σας δίνει τη συμπιεσμένη έκδοσή τους. Προφανώς μέσω κάποιου proxy (μην ανησυχείτε αν δεν ξέρετε τι είναι ο proxy, αρκεί που συμβαίνει). Την επόμενη φορά που του ζητάτε την ίδια ιστοσελίδα, εσείς ή κάποιος άλλος χρήστης, αυτός έχει έτοιμη τη συμπιεσμένη της εκδοχή και δίνει αυτήν.

Έλα όμως που μια εικόνα χάνει την ποιότητά της όταν συμπιέζεται πολύ. Και η συμπίεση του proxy της Cosmote μοιάζει να είναι αρκετά βίαιη. Κι όταν συμβαίνει στην εταιρική σου ιστοσελίδα, στη νέα, φρέσκια, όμορφη εταιρική σου ιστοσελίδα, που έχει βγει στον αέρα μόλις μερικές εβδομάδες και είναι Σεπτέμβρης μήνας και δεν έχεις ιδέα πόσος κόσμος βλέπει τη "συμπιεσμένη εκδοχή" και όχι την αυθεντική, τότε τσαντίζεσαι! Θέλω την εταιρική μου ταυτότητα όπως τη σχεδίασα και όχι όπως τη φαντάστηκε ο proxy του "Cosmote On The Go"!

Για την ιστορία, δείτε την παρακάτω εικόνα που αντιπαραβάλει την αυθεντική στα δεξιά με τη συμπιεσμένη στα αριστερά. Βλέπετε και από τη διεύθυνση στο browser ότι η τοποθεσία της κάθε μιας είναι διαφορετική. Ναι, για τους γνωρίζοντας τα τεχνικά, αυτό συμβαίνει γιατί ο proxy ξαναγράφει με δική του πρωτοβουλία και τον κώδικά σας! Οι διαφορές είναι λεπτές αλλά ορατές και αρκούντως ενοχλητικές για το τελειομανές Nevma. Κι αυτό είναι ένα μόνο δείγμα της συνολικής εικόνας:

ΥΓ1: Την ίδια μέρα που στο γραφείο είναι κομμένο και το τηλέφωνο και το internet, για απροσδιόριστο λόγο και με απροσδιόριστο χρονικό ορίζοντα, όλα αυτά μαζί είναι too much. Άι συχτίρ, έχουμε και δουλειές να κάνουμε!

ΥΓ2: Πόσο ηθικά αποδεκτό είναι, άραγε, ένα τέτοιου είδους proxying; Με ποιο δικαίωμα επεμβαίνει κανείς στην εταιρική εικόνα του άλλου;