Αφορμή για κάποιες σκέψεις στάθηκε η εξής φράση:
"Technology is anything that wasn’t around when you were born."
που ανήκει στον Alan Kay.
Ας κάνω μια προσπάθεια να μη θίξω ολόκληρο το θέμα της ύπαρξης του ανθρώπου, της προέλευσης, του προορισμού του και των αιτίων που καθορίζουν τις πράξεις του. Η τεχνολογία οπωσδήποτε λειτουργεί και προς όφελός του. Διευκολύνει τη ζωή του, επιταχύνει διαδικασίες, δίνει νέες δυνατότητες. Βέβαια, η τεχνολογία είναι και το "ψωμί" τεράστιων οργανισμών παγκόσμια και άρα η εξέλιξή της δεν είναι αναγκαστικά ανθρωποκεντρική. Αλλά αυτό δεν είναι αυτόματα κακό.
Εκείνο που με προβληματίζει όμως είναι η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται. Τίποτε δεν είναι πλέον εντυπωσιακό, τίποτε δεν είναι απρόσμενο. Η τεχνολογία καλπάζει και αυτό είναι ένα δεδομένο στις μέρες μας. Τη δεκαετία του ’60 – για πολιτικούς λόγους – η ανθρωπότητα έζησε τον πυρετό του διαστήματος. Ο άνθρωπος έφτασε στο φεγγάρι και, ατενίζοντας τα πράγματα από εκεί, υποχρεώθηκε να δεχτεί πως, όσο μακρικά και αν είχε ταξιδέψει, δεν είχε καταφέρει να λύσει κάποιο από τα ουσιαστικά προβλήματά του. Αυτό αποδεικνύουν κιόλας οι εξελίξεις στις χρηματοδοτήσεις των διαστημικών προγραμμάτων των δύο τότε υπερδυνάμεων (ΗΠΑ και ΕΣΣΔ), οι οποίες άγγιξαν τότε μια κορυφή και ελαττώθηκαν στη συνέχεια.
Η αναλογία που κάνω είναι πάνω στη λογική των πράξεων αυτών και όχι στην πρακτική τους. Δηλαδή, επειδή τα διαστημικά προγράμματα από το 70 κι έπειτα άρχισαν να φθίνουν, αυτό δε σημαίνει ότι σε μερικά χρόνια θα εκλείψει η ανάγκη πχ για καλύτερα αυτοκίνητα ή δυνατότερους Η/Υ. Η λογική στην οποία μοιάζουν και η οποία αισθάνομαι ότι είναι ξοφλημένη είναι η λογική που θέλει την τεχνολογία να πηγαίνει αδιάκοπα "μπροστά". Καταλαβαίνω το να μη θέλουμε η τεχνολογία να πάει πίσω, όμως πολλές φορές θα μπορούσε να πάει λίγο προς τα "πλάγια".
Οι γενιές που είναι αυτό τον καιρό στα 20+ χρόνια τους και αυτές που έρχονται στη συνέχεια δέχονται την τεχνολογία που σήμερα φαντάζει φοβερή και τρομερή ως κάτι το απλό και δεδομένο. Για να μιλήσω για το χώρο της πληροφορικής, που παρακολουθώ καλύτερα λόγω θέσης, σκέψου πόσοι ατελείωτοι πόροι ξοδεύονται στις μέρες μας για να ερευνηθούν και στη συνέχεια να κατασκευαστούν να προωθηθούν και να πωληθούν προϊόντα που προκαλούν έκπληξη με τις επιδόσεις τους, μόνο και μόνο για να απαξιωθούν – όχι σε λίγα χρόνια – αλλά σε λίγους μήνες ή εβδομάδες.
Λέω, λοιπόν, πως με τον τρόπο με τον οποίο αφήνουμε να εξελιχθεί η τεχνολογία σήμερα μάλλον πρέπει να θεωρηθούμε μια από τις ματαιότερες γενιές όλων των εποχών. Γιατί η τεχνολογία, επιπλέον, δεν είναι ένα απλό εργαλείο του σήμερα αλλά ιδιάζων χαρακτηριστικό δυνατά συνδεδεμένο με τη ζωή μας. Αν ήταν ένα απλό εργαλείο, αν την αντιμετωπίζαμε ως τέτοιο, δε θα είχα επιχείρημα να δώσω. Όμως, όχι μόνο είναι συνδεδεμένη με τη ζωή μας, αλλά, συχνά, αντί να την υπηρετεί συμβαίνει το ακριβώς αντίστροφο.
Η απλή διαπίστωση ότι "ως τεχνολογικό επίτευγμα θεωρούμε οτιδήποτε δεν ήταν υπαρκτό όταν γεννηθήκαμε" (σε κάπως ελεύθερη μετάφραση) είναι αποκαλυπτική! Ο 20ος αιώνας δημιούργησε τα περισσότερα τεχνολογικά επιτεύγματα, όπου το ένα ερχόταν να καλυτερεύσει αλλά και να απαξιώσει το άλλο, από κάθε άλλη εποχή (αυθαίρετο, αλλά εύλογο συμπέρασμα). Και, με τον τρόπο με τον οποίο αυτά – τα τεχνολογικά επιτεύγματα – μπήκαν στη ζωή μας και έγιναν απαραίτητα για αυτήν, μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι είναι ο ματαιότερος των αιώνων. Έχω την αίσθηση ότι αν ψάξουμε θα βρούμε δεκάδες άλλα παραδείγματα για το ίδιο επιχείρημα, αλλά ας μην το κάνουμε. Και ο 21ος ακολουθεί πιστά στα χνάρια του.
Βέβαια, δε μπορούμε να παραγνωρίσουμε ότι όλη αυτή η τεχνολογία – στο δυτικό κόσμο, τουλάχιστο – είναι διαθέσιμη πλέον στον καθένα και αυτό είναι σίγουρα θετικό. Όμως τι καλύτερα που θα ήταν να είχαμε μια κάπως πιο κριτική ματιά απέναντί της, να μην την εξυψώναμε και διαστρεβλώναμε έτσι! Γιατί μπορώ να δεχθώ ότι το κινητό είναι μια φοβερή εφεύρεση, αλλά δε μπορώ να δεχθώ ότι χρειάζομαι ένα νέο κάθε 3 μήνες ή ότι χρειάζομαι 2-3 από αυτά ταυτόχρονα. Μπορώ να δεχτώ ότι η τηλεόραση είναι μια φοβερή εφεύρεση, αλλά δε μπορώ να δεχθώ ότι χρειάζομαι στο σπίτι μου τόσες, όσες των οποίων το άθροισμα των ιντσών να ανταγωνίζεται τα τετραγωνικά μέτρα του ίδιου του σπιτιού. Μπορώ να δεχθώ ότι χρειάζομαι έναν καλό υπολογιστή αλλά δε μπορώ να δεχθώ ότι αυτός θα αξίζει πενταροδεκάρες σε μερικούς μήνες ή ότι δε θα έχω υποστήριξή για αυτόν σε λίγο καιρό επειδή θα υποστηρίζονται μόνο οι δεκάδες νεότεροί του.
Μπορώ να δεχθώ πολλά πράγματα. Όμως όλα αυτά που θα δεχθώ θα ήθελα να είναι εκείνα που θα καλυτερεύσουν τη ζωή μου και όχι εκείνα που θα την υποτάξουν σε ένα αέναο, μάταιο αγώνα δρόμου για ολοένα και κάτι καλύτερο, δυνατότερο, ομορφότερο, φθηνότερο και πάει λέγοντας.
εκτύπωση Κατηγορίες: απόψεις | rss 2.0 | trackback
